Projekt jest realizowany w ramach programu UMOWA A NR 1605A/DES/WBPS/2024 O WSPARCIE W RAMACH PROGRAMU „Warto być Przedsiębiorstwem Społecznym!” na lata 2023-2025. Edycja 2024.
Wartość dofinansowania wynosi 132 000,00 zł.
W ramach projektu udzielone jest: wsparcie zatrudnienia, wsparcie PS w realizowaniu usług społecznych, oraz wsparcie bieżące, w tym prowadzenie działań promujących przedsiębiorczość społeczną.
Zasady i założenia przedsiębiorczości społecznej
W świecie, gdzie dominują rywalizacja i maksymalizacja zysków, coraz większą popularność zyskuje alternatywne podejście – przedsiębiorczość społeczna. Jest to koncepcja, która łączy działalność gospodarczą z misją społeczną, stawiając na współpracę, solidarność i rozwój wspólnoty zamiast jedynie na zysk.
Przedsiębiorczość społeczna to nie tylko idea, lecz także praktyczne narzędzie rozwoju społecznego. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 roku o ekonomii społecznej (często traktowanej jako ramy przedsiębiorczości społecznej) stanowi istotny krok w budowie sektora społecznej gospodarki w Polsce. Przedsiębiorczość społeczna jest kluczowym elementem budowy silnego państwa opartego na społecznej gospodarce rynkowej, które promuje wartości takie jak solidarność, sprawiedliwość i równość szans.
Podstawową różnicą między przedsiębiorczością społeczną a tradycyjnymi modelami gospodarczymi jest cel działalności. Zamiast wyłącznie maksymalizować zysk, przedsiębiorcy społeczni dążą do osiągania celów społecznych – takich jak wzmocnienie wspólnot lokalnych, przeciwdziałanie wykluczeniu czy rozwiązywanie konkretnych problemów społecznych. Działania w ramach przedsiębiorczości społecznej są nakierowane na wspólne dobro i rozwój społeczności, co odróżnia je od podejścia skoncentrowanego na indywidualnych korzyściach.
Wartości takie jak współpraca, wspólnotowość i odpowiedzialność są fundamentami przedsiębiorczości społecznej. Wspierają one zarówno indywidualny rozwój jednostek, jak i zrównoważony rozwój całych społeczności. Ponadto te wartości są zgodne z zasadami demokracji, co sprawia, że przedsiębiorczość społeczna odgrywa istotną rolę w kształtowaniu bardziej sprawiedliwego społeczeństwa.
Kluczowym aspektem przedsiębiorczości społecznej jest również maksymalizacja wyboru i tworzenie przestrzeni dla innowacji społecznych. Tradycyjne modele gospodarcze czy struktury instytucjonalne często ograniczają nasze możliwości działania, wykluczając wybory, które nie mieszczą się w standardowych ramach. Przedsiębiorczość społeczna przezwycięża te ograniczenia, oferując zróżnicowane i wartościowe rozwiązania, które odpowiadają na potrzeby lokalnych społeczności.
Kooperacja jest kolejną centralną wartością w tym modelu. Tradycyjna gospodarka rynkowa często promuje konkurencję i indywidualne dążenie do sukcesu, natomiast przedsiębiorczość społeczna stawia na współpracę. Rozmowa, wymiana poglądów i szukanie kompromisów prowadzą do bardziej trwałych i przewidywalnych rezultatów, a jednocześnie sprzyjają włączaniu różnych grup społecznych w procesy decyzyjne.
W kontekście przedsiębiorczości społecznej ważne jest także nowe rozumienie racjonalności. Zamiast krótkoterminowego zysku finansowego, przedsiębiorcy społeczni koncentrują się na długoterminowych celach społeczno-moralnych. Efektywność działań jest oceniana nie tylko przez pryzmat korzyści ekonomicznych, ale przede wszystkim z perspektywy wartości społecznych i dobrobytu wspólnoty. Przedsiębiorczość społeczna traktuje dobro wspólne jako wartość nadrzędną, używając narzędzi gospodarczych do realizacji celów społecznych.
Przedsiębiorczość społeczna wyróżnia się na tle tradycyjnych modeli gospodarczych, które koncentrują się na maksymalizacji zysku. Łącząc wartości społeczne i ekonomiczne, tworzy przestrzeń dla bardziej zrównoważonych wyborów. Jej celem jest nie tylko wzrost gospodarczy, ale przede wszystkim rozwój społeczny i budowa sprawiedliwego społeczeństwa. Angażując obywateli w procesy decyzyjne, przedsiębiorczość społeczna aktywizuje potencjał różnych grup społecznych, promując inkluzję i solidarność.
Jest to podejście, które wykracza poza tradycyjne modele gospodarcze, stawiając na współpracę, zaangażowanie obywatelskie i rozwój zrównoważonych rozwiązań. W obliczu wyzwań współczesnego świata, takich jak kryzys społeczny czy nierówności, przedsiębiorczość społeczna staje się kluczowym elementem budowy odpornych i sprawiedliwych społeczeństw. To model, który harmonijnie łączy interesy jednostek i wspólnot, dając nadzieję na bardziej zrównoważoną przyszłość.
Źródła:
S. Mazur, A. Pacut, „Ekonomia społeczna i jej wartości konstytutywne”, Ekonomia Społeczna Teksty, 2006.
M. Małecka-Łyszek, R. Mędrzycki, „Ekonomia społeczna jako narzędzie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu”, Wolters Kluwer, 2024.
A. Kargol-Wasiluk, Ekonomia społeczna - od idei do wartości, Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku, 2012.
B. Rogowska, Racjonalność a ekonomia społeczna, Repozytorium Jana Kochanowskiego w Kielcach, 2014.